AFYA NA KAZI: TUNZA MUDA, EPUKA MSONGO WA MAWAZO "STRESS"

Picha imetolewa na: work.chron.com

Suala zima la kutunza muda ni muhimu sana katika utendaji wa kazi za kila siku.

Wafanyakazi wengi na jamii kwa ujumla wamekuwa wakitoa kipaumbele hafifu kwenye suala la utunzaji wa muda.Ni jambo la kawaida sana kwa Watanzania na jamii nyingine za Kiafrika kudharau umuhimu wa kutunza muda.Hapa unakuja ule usemi usemao;

“There is no hurry in Africa” yaani hakuna haraka ukiwa Afrika.Pia baadhi ya methali zetu zimetafsiriwa vibaya na wanajamii. Mfano: Pole pole ndiyo mwendo, Haraka haraka haina baraka,Mwenda pole hajikwai na nyingine zinazofanana na hizi.

Itambulike kuwa muda ni rasilimali inayoweza kumpa mtu mafanikio kama tu kutakuwa na mipango inayoeleweka ikiwa sambamba na kujali muda.

Kwa kipindi kirefu kumekuwa na taarifa mbali mbali kuhusu kuwepo kwa tatizo la msongo wa mawazo au kwa lugha ya Kiingereza  “Stress”.

Nikirejea, maana halisi ya msongo wa mawazo-“Stress” iliyotolewa na Profesa Selye kutoka Chuo kikuu cha Montreal nchini Canada alisema; 

msongo wa mawazo au "Stress" ni muitikio wa mahitaji mbali mbali ya nje unaotokea ndani ya mtu.Kwa maneno mengine, ni kitu kinachotuogopesha, au ni muitikio wa mwili kwa vitu vinavyotuletea msongo wa mawazo-“Stressors” ambavyo mwisho wa siku hutuletea hofu.Maana hii ya msongo wa mawazo imedumu tangu katikati ya mwaka 1970 hadi leo ingawaje wanasaikolojia wamejaribu kuipinga bila mafanikio.

Wafanyakazi wengi na wanajamii wengine wamekuwa na tatizo la msongo wa mawazo-"Stress" linaloambatana na suala zima la utunzaji wa muda, ingawaje wamelifanya tatizo hili kuwa la kawaida ilihali wakijua linaweza kuwapelekea kupata magonjwa kama vidonda vya tumbo na shinikizo la damu.

Chanzo cha msongo wa mawazo kama alivyoainisha Graham Jones katika kitabu chake cha "Fit To Manage" anasema; Mara zote msongo wa mawazo unachangiwa sana na watu “kutokujua wanakoenda- ”pia tabia ya mtu kutotabirika.

Kukosa muelekeo wa maisha ya kila siku ni tatizo kubwa.Ni kitu cha kustaajabisha kumuona mtu akiwa hana utaratibu wa siku, yaani yupo yupo tu...kwa lugha nyingine ni kuwa hana malengo na maisha yake.

Swali la msingi hapa, ni kwa vipi kutunza muda kunaweza kupunguza au kuepusha tatizo la msongo wa mawazo? 

Kuna njia takribani 10 za matumizi sahihi ya muda zinazokuwezesha kuepukana na msongo wa mawazo hasa katika mazingira ya kazi:

 1.     WEKA MPANGO WA SIKU  

2.     JIWEKEE VIPAUMBELE VYA SHUGHULI ZAKO  

3.     SEMA HAPANA KWA SHUGHULI ZISIZO MUHUMU

4.  CHUKUA MUDA KUFANYA KAZI YENYE UBORA

5. RAHISISHA KAZI NGUMU, ZENYE KUTUMIA MUDA MREFU                    KULINGANA NA UWEZO WAKO 

6.   JARIBU KUTUMIA KANUNI YA DAKIKA 10-GAWA SHUGHULI ZAKO KWA MUDA WA DK 10

7.  JIPIME JINSI UNAVYOTUMIA MUDA WAKO  

 8. EPUKANA NA VITU VINAVYOKUHARIBIA KAZI, MFANO KUANGALIA TV UKIWA UNAFANYA KAZI

9. PATA MUDA WA MAPUMZIKO, KULA VIZURI, FANYA MAZOEZI

10. UDHURIA KOZI KUHUSU MATUMIZI SAHIHI YA MUDA

Soma zaidi:

www.mayoclinic.com/health/time-management/wl00048‎

Graham Jones .(1988).Fit To Manage. An Executive Fitness Guide To Peak Performance. England: Thorsons Publishing Group, Wellingborough, Northamptonshire